Gurdżijew i jego Czwarta droga.

Gurdżijew większość swojego życia poświęcił na poszukiwań odpowiedzi na pasjonującego go fundamentalne pytania. Dotyczyły one miejsca człowieka w świecie, sensu życia, oraz czegoś co „nazywał prawdą”. Prawdą, miała być nauka, starożytne przekazy, religie, coś co w jego czasie zaginęło, ale wcześniej było dostępne. Pochodziło z czasów Babilonu, starożytnego Egiptu, czasów świetności Mezopotamii, tysiące lat przed nasza erą....
Młodzieńcza pasja doprowadziła go do wielu miejsc, od Egiptu poprzez Irak, Iran, Indie, Tybet. Wszędzie poszukiwał śladów dawnych kultur, starożytnych tekstów, klasztorów, mędrców. Poznawał różne religie, filozofie, systemy wartości. Wielkim jego odkryciem, było towarzystwo Sarmoun, oraz położony gdzieś w okolicach Tybetu klasztor, w którym kultywowano tradycję tańców, stanowiących specyficzny przekaz starożytnych pism filozoficznych. Tańce te w późniejszym czasie (podczas pobytu we Francji) znalazły się w centrum jego systemu. Do dzisiaj można je podziwiać w wykonaniu grup teatralnych (są dostępne na Youtubie jako Gurdijeff dances). Niewątpliwie stanowią bardzo oryginalną formę ruchu, ekspresji, medytacji. Przypominają mi trochę niesamowity taniec derwiszów.
Wszystkie jego podróże, doświadczenia i żwirowania historyczne (rewolucja październikowa i I Wojna Światowa) doprowadziły go ostatecznie do Francji, gdzie w latach 20 XX wieku osiadł na stałe. Stworzył tam „Instytut Harmonijnego Rozwoju Człowieka”. Opierał się on na zasadach tzw Czwartej drogi czyli połączeniu tradycji Wschodu z Zachodem. Bazując na doświadczeniu Fakira, Mnicha i Jogina dążył do tego by nowoczesny człowiek był w pełni świadomy siebie, swoich doświadczeń oraz swojego miejsca w świecie. Jego wielką misją było doprowadzenie do tego by ludzie dzięki swojemu systemowi wartości oraz swojej świadomości nie poddawali się zbiorowej hipnozie i manipulacji innych, niezależnie czy na bazie systemów politycznych, czy religii czy ruchów społecznych. Cel ten był szczególnie aktualny w jego czasach, gdzie miliony ludzi ulegało iluzji charyzmatycznych przywódców, takich jak Lenin, Stalin, Hitler, którzy prowadzili całe narody do wojen, zbrodni, zniszczenia, milionów ofiar w imię mniej lub bardziej szlachetnej ideologii. Czwarta droga, oraz rozwój świadomości i zrozumienia człowieka ma pomóc każdemu by był w stanie prawdziwie przebudzić się, poznać swoje miejsce w świecie, prawdziwie ocenić swoje postępowanie, stać się realnie sobą i na koniec po prostu być.
Dziś, filozofia Gurdżijewa nic nie straciła ze swojej aktualności. Jej elementy znajdują miejsce w większości nurtów tzw ”rozwoju osobistego’. Na początku XX wieku takie podejście było na pewno bardzo odkrywcze i oryginalne, dziś dalej wzbudza ciekawość.
Poza mądrością przekazu, doświadczeniami, przekazaniem nam tradycji wschodu, nie tylko w książkach ale tez w jego niesamowitym tańcu… Jest jest jeszcze kilka bardzo inspirujących aspektów w historii Gurdżijewa. Są to :

1. Jego podróże. Zwiedził mnóstwo, bardzo ciekawych miejsc, do których nawet dzisiaj dostęp nie jest „zbyt” łatwy (Tybet, tereny Afganistanu, Pakistanu, Iranu, Indie, Syria, Turcja, Egipt, kraje Kaukazu i dawnych Republik Radzieckich w Środkowej i Południowej Azji). Skoro dziś się trudno tam podróżuje, nie wyobrażam sobie by kiedyś było łatwiej – nie wspominając o wojnach rewolucjach itp.,… Wymagało to wiele pracy związanej z przygotowaniami, sprytu, odwagi i determinacji. Podróże te Gurdżijew doskonale opisuje w swojej świetnej, autobiograficznej książce : „Spotkania z wybitnymi ludźmi”. Nakręcono na jej podstawie również film (pod tym samym tytułem, rok 1979, reżyseria Peter Brook, ze świetną rolą Księcia w wykonaniu Terenca Stamp – polecam !!!).
2. Poświęcenie całego życia misji wyjaśnienia zagadki, odpowiedzi na fundamentalne, egzystencjalne pytanie, o cel życia i miejsce człowieka w świecie. Pytanie, które zrodziło się we wczesnej młodości, na które odpowiedzi szukał całe swoje dorosłe życie. Z chwilą gdy według niego, znalazł odpowiedź, założył Instytut, prowadził wykłady, jeździł po świecie z odczytami by edukować ludzi i pokazywać im swoją czwartą drogę. Miał tez misję by ratować ludźmi przed „szaleństwem fanatyzmu” i poddawania się wpływowi innych.
3. Niesamowita przedsiębiorczość i odwaga w prowadzeniu biznesów. Opisał swoje "dokonania" w ostatnim rozdziale książki „ Życie jest prawdziwe tylko wtedy, kiedy „Ja Jestem”). Swoje życie i rozliczne podróże i ekspedycje finansował dzięki niesamowitej przedsiębiorczość i zaradności. Od wytrawiania przedstawień, do malowania wróbli i sprzedawania ich jako kanarki amerykańskie, przerabianie gorsetów zgodnie z francuską modą, organizacja przewoźnej firmy, reperująca wszystko co się da zreperować,... to tylko kilka przykładów dzięki którym zgromadził ogromny majątek (miliony rubli) w czasach przedrewolucyjnej Rosji i poświecił je na realizację swoich szczytnych celów. Był też w stanie przez wiele lat finansować swój francuski Instytut.

Gurdżijew to niesamowicie ciekawa postać. Gorąco polecam by zapoznać się z jego życiem i twórczością.